НҮҮР ХУУДАС
БИЕТ БУС СОЁЛЫН ӨВ
ҮЛ ХӨДЛӨХ ДУРСГАЛ
БАРИМТАТ ӨВ
ВИДЕО
ХОЛБОО БАРИХ
БИЕТ БУС СОЁЛЫН ӨВ
СОЁЛЫН БИЕТ БУС ӨВИЙН ТУХАЙ
СОЁЛЫН БИЕТ БУС ӨВИЙГ ӨВЛӨН УЛАМЖЛАГЧ ГЭЖ ХЭН ВЭ?
СОЁЛЫН БИЕТ БУС ӨВИЙГ ӨВЛӨН УЛАМЖЛАГЧИЙГ ХЭРХЭН ТОГТООЖ, БҮРТГЭХ ВЭ?
МОНГОЛ УЛСЫН БИЕТ БУС СОЁЛЫН ӨВИЙН ТӨРӨЛ, ЗҮЙЛИЙН УЛСЫН БҮРТГЭЛ
ЮНЕСКО-Д БҮРТГЭГДСЭН МОНГОЛЫН ӨВ
БИЕТ БУС ӨВ БОЛОН ӨВЛӨН УЛАМЖЛАГЧИЙН МЭДЭЭЛЭЛ ХҮЛЭЭН АВЧ БАЙНА
ХОЛБОО БАРИХ ХАЯГ
NATIONAL PERRESENTATIVE LIST OF INTANGIBLE CULTURAL HERITAGE
TRADITIONAL TECHNIQUE OF MAKING AIRAG IN KHOKHUUR AND ITS ASSOCIATED CUSTOMS
ХӨХҮҮРИЙН АЙРАГ ИСГЭХ ЗАН ҮЙЛ
Loading…
Монгол улсын соёлын биет бус өвийн төлөөллийн үндэсний бүртгэл
МОНГОЛ УЛСЫН
СОЁЛ, СПОРТ, АЯЛАЛ ЖУУЛЧЛАЛЫН
САЙДЫН ТУШААЛ
2013 оны 02 сарын 08 өдөр Дугаар А/41 Улаанбаатар хот
Нэгдсэн Үндэстний Боловсрол, Шинжлэх ухаан, Соёлын байгууллага (ЮНЕСКО)-ын “Соёлын биет бус өвийг хамгаалах тухай” Конвенцийн 12, 17 дугаар зүйл, ЮНЕСКО-гийн Монголын Үндэсний Комиссын “Биет бус соёлын өвийг хамгаалах тухай” ЮНЕСКО-гийн конвенцийг хэрэгжүүлэх 2009 оны төлөвлөгөөг тус тус үндэслэн ТУШААХ нь:
1. Монгол Улсын биет бус соёлын өвийн Төлөөллийн үндэсний бүртгэлийг нэгдүгээр, Яаралтай хамгаалах шаардлагатай соёлын биет бус өвийн үндэсний бүртгэлийг хоёрдугаар хавсралтаар тус тус шинэчлэн баталсугай.
2. Биет бус соёлын өвийн төрөл зүйлийн бүртгэлүүдийг ЮНЕСКО-д хүргүүлэх, хэвлүүлэн сурталчлах, шаардлагатай үед нэмэлт өөрчлөлт оруулан шинэчлэх арга хэмжээ авч ажиллахыг Соёл, урлагийн бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газар /Н.Оргил/, ЮНЕСКО-гийн Монголын Үндэсний Комисс /Г.Жаргалсайхан/, Соёлын өвийн төв /Г.Энхбат/-д даалгасугай.
3. Энэ тушаал гарсантай холбогдуулан Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны сайдын 2011 оны 3 дугаар сарын 16-ны өдрийн 84 дүгээр тушаалыг хүчингүйд тооцсугай.
Сайд: ..................................... Ц.ОЮУНГЭРЭЛ
Соёл, спорт, аялал жуулчлалын сайдын
2013 оны 02 дугаар сарын 08-ны өдрийн А/41 тушаалын хавсралт
I.
Эх хэл болон аман уламжлал, илэрхийллүүд
Oral traditions and expressions, including language as a vehicle of the intangible cultural heritage
1
Монгол хэл
Mongolian language
2
Монгол үлгэр
Fairy tales
3
Дом шившлэг
Spells and Incantations
4
Домог үлгэр
Legends
5
Ертөнцийн гурав
Mongolian triad
6
Ерөөл
Benediction
7
Зүйр цэцэн үг
Proverbs
8
Бэлэг дэмбэрэлийн үг
The words of propitious omens (well-wishing)
9
Магтаал
Ode
10
Шог яриа
Humorous phrases
11
Оньсого
Riddles
12
Цацал мялаалгын үг
Words of libation and anointment
13
Таавар
Puzzles
14
Айтыс (Казах ардын уламжлалт цэц булаацалдаан)
Aytiz
Loading…
II.
Ардын язгуур урлаг
Folk Performing Arts
1
Бүүвэйн дуу
Lullaby
2
Монгол ардын уртын дуу
Urtiin Duu: Mongolian traditional folk long song
3
Ардын богино дуу
Mongolian traditional short songs
4
Морин хуур хөгжмийн уламжлалт урлаг
Traditional music of the Morin Khuur
5
Монгол хөөмэйн уламжлалт урлаг
Traditional art of Khöömei
6
Хурдан морины хүүхдийн гийнгоо
Marzai and giingoo, the songs of the horse-jockeys
7
Уламжлалт исгэрэх урлаг
Traditional art of whistling
8
Дэмбээдэх ая дуу
Dembee, a finger guessing game with singing
9
Аялгуулан исгэрэх урлаг
Whistling
Loading…
III.
Үндэсний уламжлалт зан үйл, ёслол, баяр наадам
Social practices, rituals and festive events
1
Монгол наадам
Mongolian traditional festival Naadam
2
Хүүхдийн угаалга хийх зан үйл
The custom of naming and giving ablution to a child
3
Хүүхдийн даахь үргээх зан үйл
Custom of cutting the child’s hair for the first time
4
Бэр буулгах зан үйл
Custom of beseeching a bride
5
Хуримлах зан үйл
Wedding ceremonies
6
Шинэ гэр барих зан үйл
The new ger warming feast
7
Талийгаачийг оршуулах зан үйл
Funeral practices
8
Мал хөнгөлөх зан үйл
Custom to castrate young animals
9
Гүүний үрс гаргах зан үйл
Mare milking ceremony
10
Гүү барих зан үйл
Custom of tethering the foals
11
Унага тавих зан үйл
Foal weanling ceremony
12
Адуу тамгалах зан үйл
Foal branding ceremony
13
Мал сэтэрлэх зан үйл
Ceremony of consecrating animals
14
Айраг сархадын холбогдолтой зан үйл
Customs associated with traditional milk beverages, including mare milk
15
Шагаа харвах зан үйл
Knucklebone shooting
16
Шагайгаар наадах зан үйл
Customs of anklebone games
17
Цагаан сарын уламжлалт ёслол, зан үйл
Traditional Tsagaan Sar festival
18
Бүргэдийн баяр, бүргэдээр ан хийх зан үйл
Falconry, a custom to hunt with eagles
19
Монгол бөөгийн зан үйл
Mongolian shamanistic traditions
20
Монгол нүүдлийн зан үйл
Traditional way of moving to a new pasture
21
Урианхай харвааны уламжлалт зан үйл
Traditional practices of Uriankhai archery
22
Тэмээн поло
Camel polo
23
Тэмээний уралдаан
Camel race
24
Хөдөлмөр, зан үйлийн холбогдолтой уриа дуудлага
Melodies associated with labor and rituals
25
Мал аж ахуйн холбогдолтой уриа дуудлага
Melodies associated with husbandry and rituals
26
Ан агнуурын холбогдолтой уриа дуудлага
Melodies concerning the tradition of hunting
Loading…
IV.
Байгалийн болон сав ертөнцийн тухай мэдлэг, заншил, уламжлалт арга технологи
Traditional technique, knowledge and practices concerning nature and the universe
1
Ардын уламжлалт анагаах ухааны иөрлүүд
Forms of folk traditional medicine
2
Ардын уламжлалт малын эмгэг анагаах төрлүүд
Traditional folk treatments for animals
3
Уламжлалт цаг тоолол, зурхайн ухаан
Traditional astronomical knowledge
4
Байгаль, цаг агаар шинжихүйн уламжлалт мэдлэг
Traditional meteorological knowledge
5
Байгаль хамгаалах уламжлалт арга, мэдлэг
Tradition of protecting and preserving the nature
6
Ардын сурган хүмүүжүүлэх ухааны арга, мэдлэг
Folk knowledge and method of upbringing and educating children
7
Цагаан идээ бэлтгэх уламжлалт арга
Traditional technique of preparing the dairy products
8
Эсгий хийх уламжлалт арга, зан үйл
Traditional custom of making felt
9
Арьс шир болвсруулах уламжлалт арга
Traditional technique of producing skin and hide
10
Мал эмчлэх, хатгах, ханах уламжлалт арга
Traditional knowledge of genealogical inheritance
11
Ургийн бичиг хөтлөх монгол уламжлал
Traditional knowledge of recording the family tree
12
Хурдан морь шинжих, сойх, уралдуулах монгол эрдэм ухаан
Traditional knowledge of choosing, training and racing the swift horses
Loading…
V.
Эх хэл болон аман уламжлал, илэрхийллүүд
Traditional craftsmanship
1
Монгол хувцасны уламжлалт урлал
Traditional craftsmanship of Mongol costume
2
Монгол гэрийн уламжлалт урлал
Traditional craftsmanship of Mongol ger
3
Монголын уламжлалт хээ угалз
Mongolian traditional ornaments
4
Уламжлалт эсгий урлал
Traditional felt crafts
5
Уламжлалт арьс, ширэн урлал
Traditional skin and hide craft
6
Монгол гутлын урлал
Craftsmanship of Mongol boots
7
Бөхийн зодог шуудаг хийх урлал
Traditional craftsmanship of zodog and shuudag (wrestling costume)
8
Нум сум хийх уламжлалт урлал
Traditional craftsmanship of the bow and arrow
9
Мөнгөн аяга хийх урлал
Casting silver bowls
10
Монгол эмээл хийх урлал
Traditional saddle-making
11
Монгол сийлбэрийн уламжлалт урлал
Traditional art of wood engraving
12
Уламжлалт уран хатгамал, оёдлын урлал
Traditional art of needlework
13
Уламжлалт нэхэх, сүлжих урлал
Traditional knot-work
14
Монгол зургийн урлал
Traditional art of folk painting
15
Зээгт наамалын уламжлалт урлал
Craftsmanship of hemmed applique
16
Баримал, шуумалын уламжлалт урлал
Sculpture and papier-mache crafts
17
Үндэсний хөгжмийн зэмсгийн уламжлалт урлал
Traditional craftsmanship of folk music instruments
18
Үхэр тэрэг хийх уламжлалт технологи
Traditional technique of making ox-cart
19
Цахиур буу хийх технологи
Traditional technique of making flint gun
Loading…
Яаралтай хамгаалах шаардлагатай соёлын биет бус өвийн үндэсний бүртгэл
Монгол улсын яаралтай хамгаалах шаардлагатай соёлын биет бус өвийн үндэсний бүртгэл
National List of Intangible Cultural Heritage in Need of Urgent Safeguarding
1
Монгол тууль
Mongol Tuuli: Mongolian epic
2
Монгол цуур хөгжмийн уламжлалт урлаг
Traditional music of the Tsuur
3
Төл авахуулах ая дуудлага, зан үйл
Melodies for coaxing the animals
4
Ингэнд ботго авахуулах зан үйл
Coaxing ritual for baby camels
5
Монгол бий бийлгээ, уламжлалт бүжгийн урлаг
Bii Biilgee: Mongolian traditional folk dance
6
Уул овоо тахих монгол зан үйл
Mongolian traditional practices of the worshipping of sacred sites
7
Ган сийлбэрийн урлал
The art of steel carving
8
Ном бүтээх уламжлалт урлал
Traditional art of book-making
9
Монголын олон ястны хурим, найрын зан үйл
Traditional wedding ceremonies of different Mongolian ethnic groups
10
Ардын хөгжмийн уламжлалт урын сан, хөгжимдөх арга барил
Traditional performance technique of folk music instruments and their repertoire
11
Монгол цам
Mongolian traditional Tsam dance
12
Монгол уран бичлэг
Mongolian calligraphy
13
Оньсон тоглоомын уламжлалт төрлүүд
Traditional forms of puzzle games
14
Монгол лимбэчдийн уртын дуу тоглох уламжлалт арга-битүү амьсгаа
Circular breathing technique of the Limbe performance
15
Монгол жангар
Performance of the Mongolian epic of Jangar
16
Монгол уран нугаралт
Mongolian traditional contortion
Loading…